Tuyến Đường Ngắn Nhất Được Lựa Chọn
Chiều ngày 6/11, sau giờ họp Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) trục Bắc – Nam. Trong buổi báo cáo tóm tắt, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết nghiên cứu tiền khả thi đã đánh giá toàn diện bối cảnh trong và ngoài nước cùng với sự phát triển hạ tầng đường sắt, nhằm đề xuất tuyến ĐSTĐC ngắn nhất có thể.
Ông Thắng lý giải rằng, năm 2010, Quốc hội chưa thông qua dự án này vì nhiều ý kiến băn khoăn về tốc độ khai thác, nguồn lực đầu tư trong bối cảnh nền kinh tế khi đó còn thấp. Khi đó, dự án ước tính khoảng 55,8 tỷ USD, tương đương 38% GDP, và nợ công chiếm 56,6% GDP. Đến năm 2023, nền kinh tế đạt quy mô 430 tỷ USD, gần gấp ba so với 2010, với nợ công giảm xuống còn 37%. Bộ trưởng khẳng định, với tiềm lực hiện nay, việc đầu tư vào dự án không còn là trở ngại lớn.
5 Lý Do Đầu Tư Đường Sắt Tốc Độ Cao
Ông Thắng trình bày 5 lý do quan trọng, bao gồm hiện thực hóa các định hướng của Đảng, tăng cường kết nối kinh tế vùng, đảm bảo nhu cầu vận tải Bắc – Nam, phát triển ngành công nghiệp đường sắt, và tạo ra phương thức vận tải hiện đại, bền vững.
Hướng tuyến ĐSTĐC được lựa chọn ngắn nhất, tránh các khu vực nhạy cảm về môi trường, đất quốc phòng, và khu vực đông dân cư để giảm thiểu giải phóng mặt bằng. Chiều dài tuyến khoảng 1.541km từ Hà Nội đến TP.HCM, đi qua 20 tỉnh thành với tổng mức đầu tư khoảng 67,34 tỷ USD.
Khả Năng Tài Chính và Kế Hoạch Triển Khai
Bộ trưởng Thắng cho biết nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước sẽ được cấp trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn từ 2027 đến 2035, mỗi năm khoảng 5,6 tỷ USD. Tuyến sẽ sử dụng hệ thống đường sắt đôi khổ 1.435mm, điện khí hóa, tốc độ thiết kế đạt 350 km/h, phù hợp cho vận chuyển cả hành khách và hàng hóa khi cần.
Những Lưu Ý Của Ủy ban Kinh tế Quốc hội
Ủy ban Kinh tế Quốc hội đồng tình về sự cần thiết của dự án. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị làm rõ các lựa chọn hướng tuyến, đảm bảo các nhà ga đặt tại vị trí thuận tiện, tối đa hiệu quả. Bên cạnh đó, cần cân nhắc về hiệu quả kinh tế-xã hội, đặc biệt trong việc dự báo nhu cầu vận tải của dự án để tránh rủi ro khi các dự án BOT trước đây đã gặp chênh lệch lớn giữa dự báo và thực tế.
Ủy ban cũng đề nghị làm rõ việc nâng cấp tuyến đường sắt hiện hữu để đảm bảo hiệu quả đầu tư cả hai hệ thống.
Cam Kết Tiến Độ và Chất Lượng
Giải trình thêm về hướng tuyến và nhà ga, Bộ trưởng Thắng cho biết dự án sẽ sử dụng nguồn nhân lực trong nước và phối hợp với các tư vấn, nhà thầu quốc tế. Mục tiêu là hoàn thành công tác thiết kế trong giai đoạn 2025-2026 và cơ bản hoàn thành toàn tuyến vào năm 2035.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn bày tỏ sự kỳ vọng vào dự án, coi đây là cơ hội lớn cho phát triển đất nước. Ông nhấn mạnh, “Nếu làm được tuyến đường sắt này, đất nước sẽ có điều kiện phát triển vượt bậc”. Ông Mẫn nhấn mạnh rằng quy trình hành chính có thể linh hoạt, và yêu cầu các cơ quan giải quyết khó khăn để rút ngắn tiến độ.
Rà Soát Kỹ Lưỡng Các Chính Sách và Khả Năng Tài Chính
Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý trình Quốc hội xem xét chủ trương đầu tư dự án ĐSTĐC trục Bắc – Nam tại kỳ họp thứ 8. Ông Hải đề nghị Chính phủ rà soát kỹ tổng mức đầu tư và các phương án so sánh, đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả.
Việc sử dụng nguồn vốn đầu tư lớn đòi hỏi phải kiểm soát an ninh tài chính quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai nhiều dự án hạ tầng thiết yếu. Ông nhấn mạnh rằng, để đảm bảo tính khả thi, cần có các chính sách vượt trội, hạn chế tối đa thất thoát, lãng phí và tiêu cực.
Định Hướng Tương Lai và Kỳ Vọng Đối Với Đường Sắt Tốc Độ Cao
Dự án ĐSTĐC sẽ mở ra triển vọng phát triển bền vững cho ngành giao thông, kinh tế đất nước. Những chính sách đặc thù và sự cam kết mạnh mẽ từ Quốc hội và Chính phủ là bước đi quan trọng để biến tuyến đường sắt này thành hiện thực vào năm 2035.
➡️➡️➡️ Xe Plug-in Hybrid: Phạm vi Chạy Bằng Pin Có Thể Đạt Đến Đâu?
